عیوب انکساری چشم یکی از شایع ترین مشکلات چشمی است که در بیشتر افراد بروز پیدا می کند. از گذشته تاکنون روش های درمانی متفاوتی برای درمان عیوب انکساری چشم به کار برده می شود؛ اما روش های درمانی نوین و پیشرفته تاثیرهای بسیار مفید و قابل توجهی در درمان این مشکلات چشمی داشته اند. این درمان ها در تمامی نوع های عیوب انکساری کاربردهای ویژه ای دارند. در این مقاله قصد داریم با معرفی انواع این مشکل چشمی به بررسی روش های درمان عیوب انکساری چشم بپردازیم. برای آشنایی بیشتر در این زمینه تا پایان مطلب ما را همراهی کنید.
عیوب انکساری چشم چیست؟
زمانی که نور از ماده ای به ماده دیگر با جنس متفاوت، عبور و شکست پیدا می کند، در اصطلاح به آن انکسار نور گفته می شود. بینایی، نتیجه شکسته شدن پرتوهای نور به هنگام عبور از قرنیه و عدسی است که در نهایت پرتوها روی شبکیه چشم متمرکز می شوند. وظیفه شبکیه تبدیل کردن پرتوهای متمرکز شده به پیام از طریق عصب بینایی و فرستادن آن ها به مغز است. مغز این پیام ها را به شکل تصاویری که ما می بینیم، مبدل می کند. چنانچه سیستم چشمی، مانع از تشکیل شدن تصویر شی روی شبکیه شود، عیوب انکساری چشم به وجود می آیند. تغییرات ایجاد شده در طول قدامی و خلفی طول چشم و همچنین تغییراتی در قرنیه موجب به وجود آمدن عیوب انکساری چشم می شوند.
انواع عیوب انکساری چشم
بیماری های چشمی می توانند به صورت ژنتیکی یا بعدها به دلایل افزایش سن و دیگر عوامل به وجود آیند. عیوب انکساری چشم را می توان از شایع ترین عیب ها و مشکلات چشمی دانست که در انواع مختلف و به دلایل متعدد در بیمار بروز پیدا می کنند. در ادامه به بررسی انواع عیوب انکساری چشم می پردازیم.
نزدیک بینی
از شایع ترین عیوب انکساری چشمی نزدیک بینی است. در این شرایط، چشم قادر به تشخیص اشیای نزدیک به صورت وضوح است ولی اشیای دور را نمی تواند به وضوح ببیند. برای مثال خواندن نوشته های زیرنویس تلویزیون برای این دسته از افراد سخت و در برخی موارد ناممکن است. از دیگر علائم نزدیک بینی چشم می توان به سر درد و چشمک زدن های سریع اشاره داشت. نزدیک بینی درجه بالا و نزدیک بینی دژنراتیو از انواع نزدیک بینی محسوب می شوند که بروز نوع دوم بسیار نادر است.
دور بینی
عارضه دور بینی چشم با نام دیگر هایپروپیا از دیگر عیوب انکساری چشم است که 25 درصد افراد به آن مبتلا هستند. در این بیماری، چشم قادر به تشخیص اشیا و تصاویر دور است و برای دیدن اشیای نزدیک تمرکز کافی را ندارد. توانایی نداشتن برای دیدن کلمات کتاب و مجله و خواندن کلمات، از جمله نمونه های بارز بیماری دور بینی چشم محسوب می شود. دور بینی چشم اغلب به دلایل ژنتیکی یا افزایش سن و کمتر به دلیل بروز تومورهای چشمی پدیدار می شود.
آستیگماتیسم
چنانچه سطح چشم یا همان قرنیه حالتی غیر طبیعی داشته باشد، در اصطلاح فرد به بیماری آستیگماتیسم مبتلا شده است. در این شرایط نور وارد شده بر چشم به طور کامل بر شبکیه متمرکز نمی شود و در نتیجه تصویر غیر شفافی توسط چشم ها دیده خواهد شد. آستیگماتیسم در کنار عارضه های دیگری مانند دور بینی و نزدیک بینی نیز بروز پیدا می کند. از مهم ترین عوارض آستیگماتیسم می توان به دو بینی اشاره کرد.
پیر چشمی
همان طور که از نام این نوع عیب انکساری چشم مشخص است، پیر چشمی با افزایش سن در افراد بروز پیدا می کند. مهم ترین علائم پیر چشمی، توانایی نداشتن در دیدن اجسام نزدیک، ضعف و خستگی و سر درد هستند. پیر چشمی از سن 40 سالگی به طور مساوی بین زنان و مردان به تدریج تشخیص داده می شود. در صورتی که زودتر از این سن بروز پیدا کند، به عنوان یک بیماری خطرناک چشمی شناخته می شود که افسردگی و ضربه به سر از مهم ترین عوامل آن هستند.
روش های غیر جراحی برای درمان عیوب انکساری چشم
پس از مراجعه به متخصص چشم، پزشک از معاینات استاندارد چشم پزشکی استفاده می کند. در برخی موارد، احتمال ابتلای بیمار به دیابت نیز باید مورد بررسی و تشخیص قرار می گیرد. در ادامه، برای درمان عیوب انکساری چشم نسبت به وضعیت چشم و سن بیمار، از روش های درمانی غیر جراحی متعددی استفاده می کنند. در ادامه به معرفی این روش ها می پردازیم.
استفاده از دارو
داروهای چشمی همان قطره هایی هستند که برای درمان انواع عیوب انکساری چشم مورد استفاده قرار می گیرند. در سال های اخیر با پیشرفت علم چشم پزشکی به راحتی می توان با استفاده از چند قطره به درمان این بیماری ها کمک کرد. دسترسی به این قطره ها به مرور زمان آسان تر خواهد شد و نیازی به استفاده از عینک یا جراحی حذف خواهد شد.
استفاده از عینک
از بی خطرترین و قدیمی ترین روش های اصلاح عیوبب انکساری چشم، استفاده از عینک است. عینک براساس معاینات چشمی در نمره های متناسب با چشم بیمار تجویز می شود. لزوماً نمره هر دو چشم یکسان نخواهد بود و هر چشم نمره مخصوص به خود را دارد.
استفاده از لنز
پس از عینک، استفاده از انواع لنزهای تماسی است. لنزهای تماسی در دو مدل لنزهای نرم و لنزهای سخت و نیمه سخت در دسترس بیماران دارای عیوب انکساری چشم قرار دارند. لنزها با عبور اکسیژن از خود می توانند به درمان این بیماری ها کمک کنند.
روش های جراحی برای درمان عیوب انکساری چشم
جراحی لیزر چشم برای درمان عیوب انکساری، در بزرگسالان انجام می شود. با پیشرفت های قابل توجهی که در میزان موفقیت این روش های جراحی حاصل شده است، بیماران بسیاری با شرایط سنی مناسب تمایل به انجام جراحی هستند. از جمله روش های جراحی برای درمان عیوب انکساری چشم عبارتند از:
جراحی کراتوتومی فوتورفراکتیو (PRK)
در این روش درمانی قدیمی، لایه رویی قرنیه به نام اپیتلیوم برداشته می شود و برای اصلاح عیوب انکساری از اشعه اکسایمر بدون نیاز به تیغ جراحی استفاده می کنند.
جراحی لازک
جراحی لازک نوع تغییر یافته ای از جراحی کراتوتومی فوتورفراکتیو (PRK) است. در این روش برای برداشتن لایه از قرنیه از محلولی الکلی استفاده می کنند و با تاباندن اشعه لیزر اگزایمر نسبت اصلاح اختلال عمل می کنند. در انتها از یک لنز تماسی برای بهبودی سریع تر جراحت استفاده می کنند.
جراحی لیزیک
از مدرن ترین روش های جراحی درمان عیوب انکساری چشم، لیزیک است. در آن روش، لایه ای از روی قرنیه برداشته می شود و سپس با استفاده از اشعه های لیزر، اختلال مورد نظر رفع و درمان می شود. پس از اصلاح، مجدد این لایه به جای اولیه خود بازگردانده می شود. بهبودی جراحت در این روش از جراحی بسیار سریع است.
بهترین سن برای رفع عیوب انکساری چشم
از مهم ترین مواردی که در درمان عیوب انکساری چشم بایستی به آن توجه ویژه ای شود، سن بیمار است. برای درمان افرادی که زیر سن 18 سال هستند، روش های غیر جراحی همچون استفاده از عینک یا لنزهای تماسی، مناسب ترین گزینه به شمار می آیند. بهترین زمان برای جراحی عیوب انکساری چشم، 18 تا 50 سالگی است. بعد از 50 سالگی به دلیل خشکی چشم و دیگر عوارض چشمی نمی توان از جراحی استفاده کرد؛ زیرا میزان موفقیت جراحی به شدت افت خواهد کرد.
مراجعه به پزشک
در مطالب فوق به بررسی روش های درمان عیوب انکساری چشم پرداخته شد. از مهم ترین روش های درمان این نوع بیماری های چشمی می توان به استفاده از قطره، عینک، لنز و رایج ترین روش جراحی لیزر اشاره داشت. دکتر پریسا حمامی متخصص و جراح چشم، دارای فلوشیپ فوق تخصصی جراحی پلاستیک و ترمیمی چشم و صورت از دانشگاه ایران، تجربه و دانش کافی در زمینه درمان انواع بیماری های چشم و انجام جراحی های زیبایی چشم دارد. شما برای درمان عیوب انکساری چشم می توانید با شماره های درج شده در سایت تماس بگیرید و نوبت ویزیت خود را دریافت نمایید.
