تبخال چشم؛ علائم، انواع، دلایل و درمان

تبخال چشم یکی از بیماری های شایع در چشم است که در موارد شدید آن می تواند حتی منجر به از دست دادن بینایی نیز شود. این بیماری از طریق ویروسی به نام هرپس سیمپلکس ایجاد می شود. در این مطلب می توانید با علائم، انواع، دلایل و درمان تبخال چشمی آشنا شوید.

تبخال چشم وضعیتی است که به واسطه ویروس هرپس سیمپلکس یا به اختصار HSV ایجاد می شود. شایع ترین نوع تبخال چشم، التهاب قرنیه پوششی (Epithelial Keratitis) نام دارد. این التهاب روی قرنیه که قسمت شفاف روی چشم است تاثیر می گذارد. در نوع ملایمش، تبخال چشم باعث موارد زیر می شود :

• درد
• سوزش
• قرمزی
• جاری شدن اشک از سطح قرنیه

ویروس هرپس سیمپلکس در سطوح عمیق تر قرنیه که با نام بافت بنیادی شناخته می شود، می تواند موجب آسیب زیادی موجب آسیب زیادی شود و در نهایت به از دست دادن بینایی و کوری ختم گردد. در حقیقت در آمریکا تبخال چشم شایع ترین دلیل کوری مرتبط با آسیب در قرنیه و معمول ترین منبع کوری واگیردار در جهان غرب است.

با این حال هم تبخال های چشم ملایم و هم تبخال های بدخیم به وسیله داروهای ضد ویروس قابل درمان هستند. با درمان سریع می توان ویروس هرپس سیمپلکس را کنترل کرد و آسیب به قرنیه را به حداقل رساند.

علائم شایع در تبخال های چشم عبارتند از:

• درد چشم
• حساسیت به نور
• دید تار
• جاری شدن اشک
• ترشح مخاط
• قرمزی چشم
• پلک های متورم
• جوشی دردناک و قرمز روی پلک بالایی و یک سمت پیشانی

ممکن است تبخال چشم را با التهاب ملتحمه که بیشتر با نام چشم صورتی شناخته می شود اشتباه بگیرید. هر دوی آنها به واسطه یک ویروس ایجاد می شوند. التهاب ملتحمه دلایل زیر را نیز می تواند داشته باشد:

• آلرژی ها
• باکتری
• مواد شیمیایی

پزشک می تواند با نمونه کشت میکرب، تشخیص درست را داشته باشد. اگر تبخال چشمی داشته باشید، نتیجه آزمایش برای HSV-1 مثبت خواهد بود. تشخیص درست می تواند منجر به دریافت درمانی مناسب شود.

همانطور که پیشتر خواندید، شایع ترین نوع تبخال چشم، التهاب قرنیه پوششی (Epithelial Keratitis) است. در این نوع، ویروس در لایه برونین و نازک قرنیه که بافت پوششی (Epithelium) نام دارد، فعال است. همانطور که اشاره شد، ویروس هرپس سیمپلکس می تواند روی لایه های عمیق تر قرنیه که بافت بنیادی نام دارد هم تاثیر بگذارد. این نوع از تبخال چشم با نام التهاب قرنیه استرومال (Stromal Keratitis) شناخته می شود.

التهاب قرنیه استرومال از التهاب قرنیه پوششی مشکل جدی تری محسوب می شود؛ چراکه در طول زمان و بروزهای مکرر، می تواند به اندازه ای به قرنیه آسیب برساند تا در نهایت موجب کوری شود.

تبخال های چشم به واسطه انتقال یک ویروس هرپس سیمپلکس به چشم ها و پلک ها به وجود می آیند. تخمین زده شده است که در حدود 90 درصد از بزرگسالان تا سن 50 سالگی در معرض ویروس HSV-1 قرار گرفته اند.

ویروس HSV-1 در تبخال های چشم قسمت های زیر از چشم را تحت تاثیر خودش قرار می دهد :

• پلک ها
• قرنیه
• شبکیه
• ملتحمه

بر خلاف تبخال های تناسلی، تبخال چشم از طریق روابط جنسی منتقل نمی شود. بلکه بیشتر بعد از تبخال در قسمت دیگری از بدن شما ایجاد می شود؛ خصوصا در دهان که قبلا تحت تاثیر ویروس HSV قرار گرفته بوده است. زمانی که ویروس HSV به بدن شما منتقل می شود، نمی توان آن را به طور کامل از بین برد. این ویروس می تواند تا مدت ها در بدن شما غیرفعال باشد، بعد گهگاه دوباره فعال شود. در واقع تبخال چشم می تواند در نتیجه فعالیت مجدد یک عفونت قدیمی ایجاد شده باشد.

احتمال انتقال ویروس به فردی دیگر از یک چشم عفونی خیلی پایین است. با این حال داروهای ضد ویروس آسیب ناشی از شیوع بیماری را به حداقل می رسانند.

 اگر پزشک تشخیص دهد که شما دچار تبخال چشمی شده اید، باید مصرف داروهای ضد ویروس را سریعا شروع کنید. درمان این بیماری بسته به اینکه کدام نوع آن را دارید کمی متفاوت است.

درمان التهاب قرنیه پوششی

ویروس هرپس سیمپلکس در لایه سطحی قرنیه اغلب بعد از چند هفته فروکش می کند. اگر خیلی سریع مصرف داروهای ضد ویروس را شروع کنید، آسیب قرنیه و خطر از دست دادن بینایی به حداقل می رسد. دکترتان قطره های چشم ضد ویروس، پماد یا داروهای خوراکی ضد ویروس را تجویز خواهد کرد.

یک درمان رایج داروی خوراکی اسیکلوویر است که ممکن است گزینه خوبی باشد؛ چراکه برخی عوارض قطره های چشم مانند چشم های اشکبار و خارش را ندارد. همچنین دکتر ممکن است با ملایمت و با وسیله ای نخی روی قرنیه بکشد تا سلول های بیمار را بردارد. این پروسه دبریدمان (Debridement) نام دارد.

---

درمان التهاب قرنیه استرومال

این نوع از تبخال چشم به لایه های عمیق تر قرنیه که بافت بنیادی نام دارند حمله می کند. التهاب قرنیه استرومال باعث خراش در قرنیه و از دست دادن بینایی می شود. علاوه بر درمان های ضد ویروس، مصرف قطره های چشم استروئید (ضد التهاب) به کاهش ورم در بافت بنیادی کمک می کند.

در مجموع باید بگوییم با اینکه تبخال چشم قابل درمان نیست، اما می توان میزان آسیب به بینایی را به حداقل رساند. به محض اینکه اولین علائم را دیدید، با دکتر خود تماس بگیرید. هر چه زودتر تبخال چشم را درمان کنید، احتمال آسیبی جدی به قرنیه پایین تر خواهد آمد.